Seyyahamca

TUOL SLENG Hapishanesi – KAMBOÇYA
Tuol Sleng, eski bir okul olup, Kızıl Khmerler tarafından daha sonra hapishaneye çevirilmiş ve ANGKAR adını verdikleri düzene karşı olduğunu düşündükleri herkesi bu hapishaneye atarak, çeşitli işkenceler yapıp, daha sonra da bu insanları öldürmüşlerdir.

Tuol Sleng, Mayıs 1976’da hapishaneye çevirilince, S-21 adıyla anılmaya başlanmıştır. Buraya getirilen suçlular, Kızıl Khmer rejimine düşman olduğu düşünülen insanlardı. 1962 yılında, PONHEA YAT adı ile okul olarak kurulan bina, lise olarak kullanılır ve General Lon Nol zamanında okulun ismi Tuol Svay Prey Lisesi adıyla anılmaya başlar. Kızıl Khmerler yönetimi ele geçirince okulun duvarları tel örgülerle kapatılıp bir hapishane haline getirilir. Tel örgüler daha sonra elektrik akımı ile güçlenirilerek, tutukluların kaçması engellenir. Okul etrafındaki binalar da hapishane kullanımına dahil edilir ve bu binalarda hapishane yönetimi çalışır.

Tuol Sleng’deki bütün sınıfların dizaynı değiştirilerek, basit tuğlalar kullanılarak, küçük bölmeler yapılarak hücreler haline getirilir. Pencereler demir parmaklıklarla kapatılır, her hücreye bir tutuklu konulur ve orta katlara bayanlar hapsedilir.

İlk zamanlarda suçluların sorgulanması yan binalarda yapılırken, daha sonraları suçluların diğer binalara götürülüp getirilmeleri zor olduğu için, hapishane müdürü Duch tarafından aynı binada açılan bir bölümde sorgulanıp işkence yapılmaları sağlanmış olur. Bu sayede görevliler de yorulmaktan kurtulurlar.

Hapishanenin müdürlüğünü yapan Duch, daha önceleri bir matematik öğretmeniyken, Kızıl Khmerler döneminde hızla yükselerek, bu katliam merkezinin başına özel seçilmiş ve görevini de en iyi şekilde ifa etmiştir.

Hapishanede görevli kişi sayısı 1720 kişi olmuştur. Bu sayının 148’I ofis görevlisi, 141’i hapishane görevlisi, 54’ü sorgulama ve işkence görevlisi ve 1377’si genel görevlilerdi.Görevliler içinde henüz 10-15 yaşlarında çocuklar da görev almaktaydı ve bunlar S-21’in güvenliği için özel bir eğitimden geçirildikten sonra, her türlü vahşete hazır birer ölüm makinesi haline geliyorlardı. Kendilerinden çok yaşlı tutuklulara, her türlü mezalimi çekinmeden yapmayı zamanla daha kolay başarıyorlardı.

Hapishanenin 2 yönetim bölümü vardı , birinde müdür Duch ve idareciler bulunuyorken, diğer binada, sorgulamalar, dokümantasyon ve genel işler hallediliyordu. Hasta tutukluların tedavileri ,sadece kendi hücrelerinde yapılıyordu. Hastabakıcılık görevini yapanlar ise, gene 10-15 yaşlarındaki çocuklardı.

Tutuklular, ülkenin her tarafından ve her milletten olabiliyordu. Vietnam, Lao, Tayland, Pakistan, Amerika, Kanada, Yeni Zellanda, İngiltere ve Avustralya vatandaşları da bu hapishanede sorgulanıp, Amerika ya da Rus casusu oldukları öne sürülerek işkenceye maruz kalıp, daha sonra da kurşuna dizilerek öldürülmüşlerdir. Kamboçya vatandaşları arasında ise genelde işçi, köylü,mühendis,professor, öğrenci, öğretmen ve hatta diplomatlar bile burada hapsedilmişlerdir. Bazen tüm aile üyeleri, hep birlikte hapse atılıp, yeni doğmuş bebekleri ile beraber işkence yapılıp daha sonra da öldürülmüşler ve toplu mezarlara nakledilmişlerdir.

1975-79 yılları arasında Kızıl Khmer kayıtlarına gore, Tuol Sleng Hapishanesinde hapsedilen kişi sayısı net olmamakla beraber:
-1975 yılında 154 kişi
-1976 yılında 2,250 kişi
-1977 yılında 2,330 kişi
-1978 yılında 5,765 kişidir.

Gerçek rakamlar bu sayının çok üzerindedir çünkü birçok doküman Kızıl Khmerler tarafından yakılmış ve yokedilmiştir. Anılan rakamlar sadece kayıtlarına ulaşılabilen kişilerin sayısıdır.

Hapishaneye getirilen suçlular ortalama 2 ila 4 ay arası kalıp, öldürülüyorlardı. Diplomat ve üst düzey görevlilerin işkenceleri daha uzun tutulmaktaydı.

Tutuklular, hücrelerde, ayakları demire kilitlenerek hapsediliyordu ve bazen 4, bazen de 20-30 tutuklu hep birlikte bir demir çubuğa ayaklarından kilitlenirdi. Her tutuklu hapishaneye geldiğinde fotoğrafı çekilirdi. Bütün geçmişi kaydedilir ve çırılçıplak soyulur ve tüm eşyalarına el konordu. Yatacak yatakları olmayıp, beton üzerinde yatırılırlardı.

Her sabah, saat 4’te, tutuklular kaldırılır ve şortları indirilip, kontrolden geçirilirlerdi. Daha sonra, sabah sporu adı verilen başlarını sağa sola çevirme, ayakları demir çubuğa bağlı olduğu halde yarım saat ayaklarını kaldırıp indirme gibi hareketleri yapmaları istenirdi…Yapamayanlar, görevlilerden her türlü kaba kuvvete maruz kalırlardı. Günde 4 kez kontrolden geçirilen bu tutuklular, her seferinde ayaklarını kaldırıp, ayaklarındaki demirin gevşekliğini görevlilere control ettirirlerdi ve gevşek olan demirler iyice sıkıştırılırdı. Tuvalet yoktu ve hücrelere boş mermi kutuları konulur ve bu kutulara ihtiyaçların giderilmesi istenirdi. Konuşmak yasaktı ve izinsiz hareket eden suçlular da dayak yerlerdi. Her türlü hareket izinle yapılmak zorundaydı. Görevlilerden izin almadan ayağa bile kalkmak mümkün değildi. Buna uymayanlara 20 ila 60 kırbaç cezası verilirdi. Her hücrede, hapishane kuralları, kara tahta ile yazılıp asılı dururdu ve kurallar şöyleydi:

1. Sana sorduğum sorulara cevap vereceksin. Cevap vermeme hakkın yok!
2. Benden hiçbirşeyi gizlemeye çalışmayacaksın.
3. Sistemimizi bozmayı aklından bile geçirme.
4. Sana soru sorduğumda, düşünmeden cevap vereceksin.
5. Sorunlarınla ve yönetimle alakalı hiçbir şey söyleme!
6. İşkence sırasında ağlamayacaksın.
7. Hiçbir şey yapma, otur ve emirlerimi bekle! Emir vermiyorsam, sessiz ol! Sana birşey yapmanı söylediğimde, itaat edeceksin ve dediklerimi zevkle yapacaksın!
8. Diğer tutuklularla gizli iletişim kurmayı deneme.
9. Bu kurallara uymadığında elektrik cezasına hazır ol.
10. Benim dediklerime uymadığında 10 kırbaç ya da 5 elektrik şoku seni bekliyor olacak.

Bütün tutuklular, yatmadan önce bile izin istemek zorundaydılar. Uymayanlar acımasızca cezalandırılıyorlardı. Tutuklular, banyo ihtiyaçlarını da banyo olarak kullanılan tek hücrede, sırayla ve çok az su ile yapmak zorundaydılar. Bazen haftada bir kez sadece yıkanmaya izin veriliyordu. Hijyen özelliği olmayan hüzrelerde kalan bu tutukluların birçoğu hastalıklardan ve yetersiz tedaviden dolayı zaten ölmekteydiler.

Hastalara yemek olarak her gün sadece bir su bardağı pirinç lapası verilmekteydi ve yetersiz beslenme sayesinde açlıktan bile ölümler olmaktaydı.

1975 yılı sonlarında Vietnam askerlerinin ülkeyi ele geçirmesi ile Tuol Sleng Hapishanesi de Kızıl Khmerlerin elinden alınmış olur. Hapishaneye giren askerler, gördükleri sahnelerden şok olurlar. Henüz birkaç gün once işkence ile öldürülmüş ve o şekilde bırakılmış tutuklu cesetleri beklemektedir hücrelerde. Kahramanlıklarıyla övünen Kızıl Khmer askerleri, kaçarken birçok dokümanları da ortada bırakmışlardır.

Hapishane daha sonra SOYKIRIM MÜZESİ olarak kullanıma açılır. 1980 yılından beri de turistlerin ziyaretine açılmıştır.

27.01.2004

Tayvan benim ilk gozagrimdir, 1990 yilindan beri senede 2 kez ziyaret ederim.Taipei bildiginiz uzere Taiwan`in baskenti. Genelde seyahatlerim Taipei agirlikli olmakta…

Lisedeyken isyerine Tayvan’dan mektuplar gelirdi ve Gönderen kösesinde “Taiwan, ROC” diye yazardi…O zamanlar daha yeni yeni ingilizcemin gelistigi dönemler oldugundan ROC ne demek acaba diye düsünür dururdum….en sonunda ögrendim neymis ROC ? Republic Of China demekmis.

Tayvan`da tayvan cincesi konusulmaktadir, bu biraz sive farki olan bir cincedir, Tayvanca diye bir dil de kullanilir ada sakinlerince ve bu biraz daha zor anlasilir bir dildir. Tayvan`da cincenin en eski sekli basitlestirilmemis cince kullanilir, simdi sorabilirsiniz ne demek bu diye, anlatayim . Cin`de alfabedeki zorluklari kolaylastirmak icin bircok karakteri kisaltmis ve karakterlerin daha kolay yazilmasi programina girilmistir, okullarda artik bu tip basitlestirilmis alfabe ogretilir Cin`de, ama Tayvan klsaik alfabeden odun vermemektedir, bu nedenle Tayvan`daki bazi karakterleri Cin`de artik goremezsiniz.

Cin ile Tayvan arasindaki sogukluklar cesitli zamanlarda ekranlarimiza gelmekte..Cin taraftari politikacilarla, ozgurluk taraftari politikacilarin sac saca, basbasa kavgalarini buradan gulerek izlemis olsakta, olaya biraz dikkatli bakinca aslinda ne kadar zor bir secim oldugunu kolayca anliyoruz. Cin ile birlesmek nasil olacak? SOnra bir donem Cin bu insanlari kendi eliyle kovmus Cin`den, simdi Tayvanlilaa gelin biz birlik olalim demeleri ne kadar baglayabilir bir Tayvanli`yi? Politikacilarin da cozmeye calistigi ama sonunda kavgaya tutustugu nokta iste bu…Birlik mi , ozgurluk mu? Bekliyorum bakalim ne olacak sonucta… Ama sunu belirtmeden gecemiyecegim…Amerika Tayvan uzerinde daima onemle duruyor ve Jandarmaliktan vazgecmiyor, Cin ile her toplantida TAYVAN meselesi konusuluyor…..

Cinliler Tayvan`i sanki kendilerinin bir parcasi gibi gostermekten cekinmiyorlar ve son 5 seneden beri ozellikle her Cin haritasinda Tayvan eyaleti olarak ciziyorlar. Konustugum neredeyse her Cinli Tayvan Cin`in bir parcasidir diyor, ama konustugum her Tayvanli`dan ayni sozleri duydugumu soyleyemiyecegim…Tayvanlilarin halen buyuk bir cogunlugu ozgurluk taraftari.

Tayvan`in o kadar cok eski bir tarihi yok, tabii ki yasayan ilkel kabileler olmus cesitli donemlerde ama oyle mukemmel bir uygarlik olarak yukselememisler..bunda da ada olmanin ve disa acilamamanin verdigi sikinti unutulmamali. Zaten Tayvan`in soyle ciddi anlamda onemi 17.ci yuzyilda basliyor. O zamana kadar yasayan kabileler balikcilikla ugrasan insanlardi. Daha sonra Cin`den insanlar yavas yavas bu adaya yerlesmeye basliyorlar ve en onemli nufus artisi 2. Dunya savasi sonrasi Cin`den gelen gocmenler tarafindan oluyor ve bugunku modern Tayvan`in ortaya cikmasi iste bu doneme rastliyor.

Adaya yerlesen Cinliler`e yeni is imkani saglamak dogal olarak onlarin buraya gelmelerinde onayak olan Amerikalilara dusuyor ve yeni yeni fabrikalar, agir sanayiler buraya kurulup insanlarin dunyaya acilmasi ve mal satmalari destekleniyor. Bu destekler tabii ki insanlik namina degil politik nedenlerle yapiliyor. Kimse elin Cinlisine Allah rizasi icin kalkip Amerika`dan gidip yardim etmiyecegine gore:) Bu konuyu fazla incelemeye burada gerek yok saniyorum.

Taipei ilginc bir sehirdir…Sokaklar o kadar birbirine benzer ki, her gectiginiz yeri digerine benzetirsiniz. Mesela Nanjing caddesi en buyuk caddelerden biridir ve bir cok bolumden olusur, dogu , bati, birinci kisim, besinci kisim vesaire…Eger bir adrese gidecekseniz kesinlikle hangi kisim olduguna dikkat edin yoksa ortada kalabilirsiniz…

Taipei`de onemli turistik merkezler arasinda Tarih muzesi beni en cok etkileyen yerdir. Eger vaktiniz varsa kesinlikle kacirmayin derim. Burada Tayvan tarihinden kesitleri ogrenirken ayni zamanda eski donemlerde TIBET RAHIPLERInin insan kafataslarindan nasil icki kadehleri yapmis olduklarini ve bugunlerde bu kadar populer olmalarina karsin gizli kalmis ne gibi ozellikleri oldugunu bu muzede biraz gorebilirsiniz. Ama ozellikle bu bolumde fotograf cekilmesine nedense izin verilmiyor, dusunuyorum da acaba insanlarin Tibet rahiplerine bakisinin degisebileceginden mi korkuyorlar ki?

Taipei tapinaklari icinde en etkileyici olani bence LUNGSHAN tapinagi..17. yuzyildan kalma bu tapinagin daha sokagina girdiginizde burnunuza tutsu kokulari gelecektir…Icerde dua edenler, tutsulerle tanrilara dert anlatanlar , egilip yeri openler gorurseniz sasirmayin. Tayvanlilar Cinlilere nazaran daha dindardirlar. Din ozgurlugu burada daha fazladir. Lungshan Tapinagi da mukemmel bir fotograf malzemesi olarak kullanabileceginiz bir eserdir.

Tapinagin hemen onunde aksam vakitlerinde KOR MASAJCILAR siralanir… Bu korlerin cok iyi masajci olduklarini ogrendim. Ben yaptirmadim ama tavsiye edildi , denemesi size kalmis:)))

Tapinak civarinda NIGHT MARKET yada gece marketini sorun… Gece marketinde ufak tefek hediyelik esya ve incik boncuk bulacaginiz gibi asil ilginc olan Yilan Marketini de goreceksiniz.. Bu market kucuk bir pasajdan olusuyor, ozelligi ise buraya insanlarin gelip ozellikle yilan ve su kaplumbagasi eti yeme ve kani icmeleri.. Fotograf cekmek kesinlikle yasak burada, ama ozellikle yilanlarin nasil kesildigi , kanlarinin ickiyle karistirilip nasil icildigi, daha ilginci ise, yilan zehirinin nasil akitilip onun bile icildigine sahit olacaksiniz.. Bu noktada burada tayvanlilara soyle boyle demek derdinde degilim tabii ki cunku onlarin kulturune gore yilan ve su kaplumbagasinin eti de kani da cok degerli ve genclik asisi sayiliyor. Insanlar ozellikle gelip burada o kadar para verip yemeklerini yiyorlarsa bir nedeni vardir onlara gore oyle degil mi???

Bilgisayar ve elektronik uzerine birseyler bakiyorsaniz, BADEH Caddesine gidin.Ama ic piyasada fiyatlar o kadar cazip gelmiyecektir bastan soyleyeyim. Ben sahsen hayal kirikligina ugramistim gittigimde ama gene de yeni teknolojilere bakmak isterseniz bir bakmakta fayda var derim.

Bugün dünya bilgisayar sektörünün kalbi Tayvan’da atmakta..Bu sadece bilgisayar için degil daha birçok sektörde böyle.Çogunuzun cebini süsleyen kalemler, evinizde isyerinizde kullandiginiz elektronik cihazlar ve daha nice esyalarda ‘Made in Taiwan’ yazisini görmek mümkün…Insan şöyle bir düsünüyorda bizim yuzolcumumuz yaninda sadece bir sehrimiz kadar yüzölçümüne sahip olan bu ADA’dan eksigimiz ne acaba ?

Tayvan`da yemek konusundaki problemi son senelerde biraz atlattik sayilir cunku acilan KUNMING Restaurant bizim zevkimize yakin yemekleriyle en azindan pidesiyle mukemmel bir lokanta olup cikiverdi. Kendisi de musluman olan YAKUP Bey sevimli bir kisi ve sadece Turk oldugunuzu soyleyin ve size o zaten yiyebileceginiz yemekleri getirecektir. Coban salatasi , Musakka, biberli et tavsiye edilen yemeklerden:)) Kunming Restauranti butun turist kataloglarinda gorebilirsiniz.ozellikle THIS MONTH IN TAIWAN Dergisi heryerde zaten bedava dagitilmakta ve orada gerekli bircok bilgiye de ulasabilirsiniz Tayvan ile alakali.

Yemek dedim de aklima MONGOLIAN BARBEQUE geldi . onu da anlatayim bari . Bir keresinde bir firma bizi Mogol lokantasina goturdu, etler dilimlenmis ve hazir bir sekilde bekliyor koca tepsilerde, tabaginiza istediginiz tavuk, koyun, inek artik neyse etini alip ahciya veriyorsunuz, ahci da kocaman ates uzerinde duran tava uzerine atip o etleri biraz sebze ve baharat ve tuzla karistirip bir guzel kizartip tabaginiza koyuyor . Ilginc bir pisirme sekli, ilginizi cekebilir.

Tayvan bir motorsiklet cenneti bu arada. Trafik isiklari yesile dondugunde sanki motorsiklet ordusu hareket ediyormus sanirsiniz. Sokaklarda parketmis motorsikletler zaten bir seriti dolduruyor ve size dar bir yer kaliyor yurumeniz icin.

Taksi soforlerinden ilginc bir sey ogrendim. BINLANG… Bu hindistan cevizinin daha tomurcuk hali, ve icine kesip bir sos koyuyorlar, kucuk paketler halinde satiliyor ve taksiciler bunu sakiz gibi cigniyor ve tadi gecince de bir guzel tukuruyorlar. Bunu cok cigneyenler hemen anlasiliyor cunku disleri kahverengi yapiyor bir muddet sonra, bu kadar sevilme nedeni ise uyku kacirmasi, gece gec saatlere kadar calisan taksiciler bunu cok sik kullaniyorlar. Bu arada ben de denedim ve de hosuma gitti, her Tayvan seyahatimde bundan bir paket cignerim, isin komik tarafi bunu genelde taksicilerde gormeye aliskin Tayvanlilar bir yabancininda sevebilecegini dusunemedikleri icin oldukca komik bir etki yapiyor uzerlerinde:)))) Birbirini durtup a aaaa adama bak binlang cigniyor dediklerini cok hissetmisimdir:)))) ama deneyin, belki sizin de hosunuza gidebilir.

Tayvan`da ticareti devlet elinden geldigince yurtdisina acmaya calisiyor, her turlu setegi veriyor, insanlar gruplar halinde dunyanin dort bir tarafindaki fuarlara gidiyorlar..Benim birkac arkadasim senenin 3 ayi fuar fuar geziyor ve siparis aliyorlar…Devlet destegi cok onemli bu noktada, ozellikle ilgimi ceken bir nokta su oldu: Isadamlari dernekleri fuar programlarini toptan ayarlayip gidilecek yerlerden bircok indirim aliyorlar, dernekler araciligiyla devletlerden inanilmayacak destekler aliyorlar, sizin ayni fiyata 6 metrekare alacaginiz fuara ayni parayi verip 3 kati yer aliyorlar ..nasil mi? BIRLIK BERABERLIKLE….Tayvanlilar tek degil birlik olunca guclu olunacagini ogrenmisler kisaca.. En buyuk rakipler bu isbirliklerini omuz omuza yapiyorlar …inanmazsaniz inceleyin. Ben acaip saygi duydum bu yonlerine.

Tayvan ekonomisi gecen senelerde buyuk sikintilar yasamasina ragmen su siralarda standart cizgide gitmektedir. Yakin gelecekte cok ani degisiklikler beklenmemektedir. Ama Cin her gecen gun buyudukce Tayvan uzerinde agirligini artirmakta. Tayvan ise dunya capinda devlet statusune girebilme cabasinda ama Cin devlet olarak tanimaya kalkanlara agir tepkiler vermektedir. 5 sene evvel Kore`den aldigim Tayvan vizesinde ustte TAIWAN REPUBLIC yazdigi icin istanbul`daki Cin konsoloslugu benim Cin vizesi alamiyacagimi, tek cozumun pasaportumun degistirilmesi gerektigini soylemislerdi ve pasaportu yenilemek zorunda kalmistim. Kore Tayvan`i devlet olarak taniyordu ve oradaki vizelere TAYVAN CUMHURURIYETI yazmasi maalesef basimi epey agritmisti. Sniyorum artik bu sorun devam etmiyor eskisi gibi. Ama siz gene de Turkiye`den alin Tayvan vizenizi ne olur ne olmaz.

Tayvan her ne kadar turistik bir ulke olmasa da bence eger kucuk bir ulkenin nasil gelisebildigini gormek istiyorsaniz kacirmamaniz gereken bir ulkedir. Kucuk capli bir Cin kulturunu gorme firsatini yasayacaginiz bu kucuk adada size bircok sey cok ilginc gelecektir.

Tayvan kucuk bir ada dedik ama ulkemizdeki o hazin deprem felaketi sirasinda ozellikle budist TZU CHI Vakfi araciligiyla acaip yardimlar yolladilar bize. buradan tekrar bu vakfa tum milletim adina tesekkuru bir borc bilirim.

Saygilarimla

Subat 2001

Ali BAYLAR

-Hosgeldiniz. Ne icersiniz?
-Tayvan cok sicak.Soguk su alabilirmiyim?
-Tabii
-Mustafa Abi, soguk su dedin degilmi? Bu getirdikleri
sicak su.
-Bu getirdikleri sicak su!
-Herhalde yanlis anladi.Bir daha isteyelim.
Ama gelen yine sicak su.
Tayvana ilk gelisimiz 1997 yaziydi ve soguk su istiyorsak buzlu su dememiz gerektigini buzlu su desekte bir cok sirkette soguk su olmadigini ogrendik ve gelen bir bardak sicak su ile bizden cok farkli bir kultur ile tanismis olduk.

Her milletin kendine has farkli , ilginc ve gorulmeye deger kulturu vardir.Simdiye kadar bulundugum ulkeler icerisinde Tayvan da cok farkli bir kulture sahip.Gorulmeye deger ornek alinabilecek cok guzel degerlerin yaninda Turk insani icin garip gelebilecek farkli unsurlarin oldugu bir kultur.
Yirmi katli bir binada oturup yanindaki kapi komsun ile hic bir araya gelmemek …..Yolda karsilastigin Tayvanli her insanin sarisin , kumral yani esmer olmayan insanlari, daha dogurusu her yabanciyi suphesiz Amerikali dusunmesi…Dorduncu ve onuncukatlarda daha ucuza kiralik yer bulunabilmesi….

Bunun yaninda takdir edilip , ornek alinabilecek cok degerlerde var.Yesil isik yanmasina ragmen ondeki aracin soforu cep telefonu ile konustugu icin hareket
etmemesini , kizilacak bir sey olmasi lazimken sabirla bekleyip kornaya basmamasi…Yabancisin diye heryerde bir cok insanin sana yardim etmek icin elinden geleni yapmasi…Posta memuruna kadar cogu insanin kendine
gunluk , haftalik, aylik program yapip not tutmasi…Bir isi zorda olsa basarmak icin sonuna kadar takip edip , sabredip yilmamasi…Kucucuk bir ada icinde enerji dolu bu insanlarin cok calisip eskiden calismak icin gittigi insanlarinin simdi
Tayvan`a calismaya gelmesini saglayacak kadar cok calisip , Tayvani bu gunlere getirmesi ise herseyin ustunde takdir edilecek bir sey…

Tayvanda ticaret yaparken hergun farkli kulturun birbaska ozelligini ogreniyor, bazen de gipta edip keske bu guzel degerler herkeste olsa diyorum.

Cok zengin ve birbirinden guzel yemekleri olan Turk mutfagini bilen bir Turk olarak Tayvan yemeklerine alisamasamda sevebilecek cok sey var Tayvanda ve
burada yasamaktan memnunum…

Erol Kozoglu
Tayvan`da yasayan bir Turk isadami… Mart 2001

Nepal`i hep filmlerden hatirlarim..Seneler boyu seyrettigim o mistik havali filmlerde kahramanimiz modern hayatin sikintilarindan kopup gelir ve Nepal`de bir tapinakta ic huzura ulasirdi…

Kafamin bir kosesinde her zaman Nepal`e birgun gidebilmek hayali yasardi.. Ve buna Hindistan ziyareti sirasinda Nepal`i de ekleyerek ulasma sansim oldu..

Nepal icin vize gerekiyor ve bunu Nisantasi`ndaki Fahri Konsolosluktan alabiliyorsunuz hemen. Ulasim olarak direkt ucus henuz yok, bu nedenle biz GULF AIR ile ucmayi tercih ettik. Bahreyn uzerinden gectik. Hindistan seyahati sonrasi Kathmandu`ya ucup dunyaca unlu bu kente ayagimizi bastik.

Kathmandu tam bir turist sehri.Hayat Amerikali ve Avrupali turistlerin tum ihtiyaclarini gidermek icin programlanmis. Aradiginiz herseyi bulabilirsiniz. Himalaya dagina gidecek dagcilar icin her turlu erzak ve aksesuar bulunuyor.

Otellerin fiyati cok degisken, 10 dolardan 120 dolara kadar konaklama mumkun. Biz 60 dolarlik bir otel sectik ve idare ederdi. Ama turist kitaplarinin dedigine gore 10 dolarlik bircok otelin standartlari da o kadar kotu degilmis…

Nepal Krallikla yonetilen bir ulke ve komunizm halen etkisini surduruyor. Nepal fakir bir ulke. Insanlar guleryuzlu..Her kosede bulunan tapinaklarda insanin genzini yakan tutsu dumani karsiliyor .. Sokaklarda degisik bir kosusturma, gelenler gidenler, insani yoran bir ortam,,hele Durbar Square denilen o meydan yok mu? O kalabaligi yasamaniz lazim..o hava bir degisik gercekten ve anlatilamayacak bir an..

400 basamakli Swayambhunat tapinagini kacirmayin Kathmandu`da. Mukemmel bir tapinak..eski ve cekici. Oldukca yuksekte ve Kathmandu`ya yukardan seyrediyorsunuz burada..400 basamagi cikana kadar birkac mola vereceginizden eminim..tapinagin diger adi maymun tapinagi..bu ismi vermeleri cok dogal cunku yolunuz boyunca maymunlar kosturup duruyor onunuzden yaninizdan…

Taksiciler burada cok ilginc..Hindistan`daki rikshalar burada da mevcut ve fiyatlar soforun insafiyetine kalmis durumda…Pazarliksiz hayatta binmeyin, sonra uzulurseniz karismam:)

Durbar Meydaninda HOLY yani kutsal sayilan insanlar sizi yanlarina cagirip guya kutsamak istiyorlar…nitekim beni de yanina cagiran bir pesmurde, kir pas icindeki bu insana soyle bakip eger kutsallik bu sekil olmaksa birakin ben kutsanmadan yasayayim demeden gecemedim.Bu insanlarin yuzu gozu boyali, ustleri dokuluyor, gelen gecenin verdigi yemeklerle geciniyorlar…dilenmeleri cok normal karsilaniyor cunku dilenmek insanin nefsine agir gelir ve dilenirseniz gururunuzu ayaklar altina alirsiniz felsefesi
ile dilencilik destekleniyor….

Kathmandu seyahati sirasinda degisiklik yapip Everest`e ucak sefasi yapalim deyip 200 dolar vererek sabahin 5`inde kalkip havaalanina koylduk ama sansimiza hava bulutlu oldugu icin ucus iptal edildi..ve otele buyuk bir hezimetle geri donduk..

Biz de paramizi geri alip o parayi Safari turuna yatirarak macera yasayalim dedik. 2 gunluk bir turdu bu ve Dunya`da nesli tukenen tek boynuzlu gergedan gorme sansimiz olacakti..buyuk bir zevkle otobuse atladik ve topu topu 180 kilometrelik yolu yollarin rezaleti yuzunden 5 saatte zor alabildik…Bir kasabada birakti otobus bizi ve bu noktadan sonra bir jeep ile dag yollarini gecmeye basladik…yanimizda bir antropolog vardi ve Nepal`de tam 15 yilini Nepal yerlileri uzerine calisma yapmakla gecirmisti. Mukemmel Nepalce konusuyordu. Yanimizda boyle bilgili birinin olmasi bizim icin bir sansti.

Neyse gide gide bir tatil koyune ulastik..bungalow evler ve orman ve patika ..mukemmel bir kacis modern hayattan…evlerde elektrik yok ve gaz lambasi kullaniliyor. her yerde bocekler cevrenizi sariyor. gozunu sevdigim medeniyet neredesin? ama gene de mutluyum, cunku farkli bir tarz bu. Aksam ustu fil uzerinde safari gezisine cikiyoruz, yagmus yagiyor, balta girmemis bir ormanda fil ustunde ilerliyoruz…sessizligi kuslarin civiltisi ve yagmurun sesi bozuyor ama insani dinlendiren bir sekilde…ardindan rehberimiz sessiz olmamizi isaret ediyor. orada duruyor ve tek boynuzlu gergedanla karsilasma ve fotograflarini cekme sansina sahip oluyorum. Yolumuza devam ediyoruz ve geri donuyoruz koyumuze….Gece ilkel hayat sartlarinda butun olumsuzluklara ragmen derin bir uyku cekiyorum.Kendi kendime sasiyorum bu arada, temizlik konusunda titiz biri icin galiba fazla diyorum kendi kendime bu kadari da:)) ..

Sabah erkenden uyandiriliyoruz, kahvalti sonrasi ormanda yuruyuse cikiyoruz.Yagmur hafiften ciseliyor ve bize verilen naylon yagmurluklar bir nebze rahat hareket etmemizi sagliyor. Koskocaman orman icerisinde urperiyoruz aliskin olmadigimizdan.. Kus sesleri civil civil..yuruyus ayakkabim terlik sandalet…ayaklarim toprak ve cimenlerle temas halinde, muthis bir zevk bu camurlarla hasir nesir olarak yurumek..bir muddet sonra ayak basparmagimla ikinci parmagim arasinda bir igne batmasi gibi bir sizlanma hissediyorum, anlayamiyorum dogal olarak ne oldugunu, 3-5 dakika devam ediyorum yurumeye…dayanamiyorum ne oldugunu anlamak icin bir ayiriyorum parmaklarimin arasini , siyah bir yaratik…SULUK!!! bulmus helalinden 0 Rh + kani, korukluyor kerata kanimi… Grup lideri hemen tutup atiyor parmaklarimin arasindan rahatliyorum..

Ormandaki agaclar bir baska guzel geliyor yagmur yagdiktan sonra, hele sizde bir islak agac parcasina donmusseniz keyfinize diyecek kalmiyor zaten…

Timsahlar kenarda yuzuyor, ve biz bu nehirde dolasiyoruz, korku ve heyecandan memnun bir sekilde:) kenarda ilkel Nepalliler ilkel sistemleriyle balik tutuyorlar. onlar ilgimi cekiyor…

Safari seyahatimiz o kadar dolu dolu ve zevkli geciyor ki, donus yolunda uyuyarak geliyoruz…Yolda insanlarin kucuk tuvalet ihtiyaclarini hemen oracikta yol kenarina yapmalarini saskinlikla izliyorum..Nepal`de erkeklerin bu yaptigi dogal karsilaniyor. Bizimle birlikte bu safari turuna katilan degisik ulkelerden insanlarin maillerini adreslerini almayi unutmuyoruz. Katilimcilarin cogu ogrenci henuz ama dunyayi dolasiyorlar , imreniyorum…

Nepal`de insan kendini gercekten farkli bir ortamda hissediyor, bir taraftan mistik kokuyor bir taraftan turistik, diger taraftan dunyanin catisi denen himalayalarin bir bolumune komsuluk yapiyor…Ben Nepal`i cok sevdim ve tekrar gidebilmek icin elimden geleni yapacagim. Nepal insani cok sicakkanli. Insani rahatsiz etmeyen ilgi gostermeleri cok guzel. Hippilerin 1960`lardan itibaren bu ulkeye akin akin gelmesinin de halk uzerinde yabanciya aliskin bir hava veriyor ve sokaklarda yururken fazla rahatsiz olmuyorsunuz. Siz de degisik bir ulkeye gitmek isterseniz Nepal ile bu amaciniza ulasabilirsiniz.Kesinlikle imkaniniz varsa kacirmayin derim.

27.01.2004

Bahreyn, Arabistan’ın doğusunda ve 33 adadan oluşan küçük bir devlettir. “BAHREYN” ismi Arapça “İKİ DENİZ” anlamına gelmektedir. Buradaki iki deniz, deniz dibindeki tatlı su kaynaklarının, tuzlu su ile karışmasından dolayı iki ayrı deniz olarak sayılmasından dolayıdır.

Bahreyn’in en önemli ürünü, incidir. Devlet daireleri cumartesi- çarşamba günleri arası saat 07:00-14:15 arası çalışırlar. Normal işyerleri öğleleyin hava çok sıcak olması nedeniyle genelde 12:30-15:30 arası mola verirler. O saatlerde boşuna alışveriş yapmayı hayal etmeyin. Bu saatlerde yapılacak en iyi seçim büyük Alışveriş Merkezlerinden birine gitmektir.

Bahreyn’e 1999 yılında Hindistan’a yaptığım seyahat sırasında gitmiştim..

İstanbul’dan GULF AIR havayolları ile Bahreyn üzerinden, Hindistan’ın Mumbai kentine geçmiştik. Dönüşte 2 günlük bir boşluk vardı ve bunu Bahreyn’de kalarak geçirmeye karar vermiştik.

Herşeyden önce ilk izlenimim, bir ÇÖL ülkesinde olduğumdu.. Heryer çöl kumları ile kaplıydı. Modern şehir olmasına rağmen heryerin sanki deniz kumu ile kaplı oluşu belkide bende bu intibayı yaratmış olacak…

Kaldığımız oteli GULF AIRLINES aracılığı ile seçtiğimiz için mükemmel bir konfora sahip olmuştuk. Eğer Bahreyn’e gitmeyi düşünüyorsanız en iyi seçimlerden birisi havayolu aracılığı ile otelinizi ayarlamanız, çünkü bu oteller gerçekten hem çok güzel, hem de normal fiyatının yarı fiyatına kalabiliyorsunuz.

Geceyi güzelce uyuyarak geçirdikten sonra sabah kahvaltısı sonrası ilk işim, bir taksiye atlayıp şehir merkezine gitmek oldu. Takside çalan müzik, bizim Türk popçularının söylediği bir şarkıydı ve bizimkilerin, bu arap şarkılarını, nasılda birebir kopye etmiş olduklarını kanıtlıyordu bir kez daha…

Taksici bizi şehir merkezi olduğunu söylediği bir yerde indirdi. Biraz sokaklarda dolaştım ama bana çok cazip gelmedi. Bizim Mahmutpaşa tipinde bir alışveriş merkezini dolaştıktan sonra başka bir taksiye binip büyük bir alışveriş merkezine götürmesini istedim.

Bu sefer de Akmerkez ayarında bir alışveriş merkezine geldik. Her yerde yabancılar ve özellikle Rus bayanlar dikkat çekmekteydi. Her köşede MARKA ürünler ve astronomik fiyatlar…tabii ki hiçbir şey almadan döndüm otele…. Sırf alışveriş yapmış olmak için kazık yiyecek değilim kimse kusuruma bakmasın :))

Bahreyn genel olarak hayat standartları bizden yüksek bir ülke..Halk genelde zengin ve işçilerin çoğu Hintlilerden oluşuyor.

Bahreyn’in temiz denizi dalmayı sevenler için çok ideal. Bütün Bahreyn turizm dergilerinde bu denizin resimlerini görebilirsiniz..

Eğer çok uzun süre bir ülkede kalmayı düşünmüyorsanız ve bir ülke görme amacındaysanız, Bahreyn, size iyi bir seçim olabilir. Şahsen ben 3 günden fazla kalabileceğime inanmıyorum artık:)))

30.07.2002 

İsviçre Avrupa`nin en ilginc ulkelerinden biridir. Almanya, Italya, Fransa gibi ulkelerin komsusu olan Isvicre`de insanlarin cogu en az iki dil konusmakta. Genelde sinir bolgelerinde yasayan insanlar sinir ulke dilini konusmaktalar. Almanya sinirinda Almanca konusuluyor mesela.

Isvicre`nin en guzel tarafi dogal olarak ALP daglarinin bir bolumunun bu ulkede olmasindan kaynaklaniyor. Ulke`nin en onemli sehri Zurih ve Turk Havayollari bu sehire direkt olarak ucmakta. Turk iscilerin de cokca calistigi bu ulkede zorda kaldiginizda Turk vatandaslarimizi yaninizda bulabilirsiniz.

Isvicre`ye 2000 yili temmuzunda Italya`dan Almanya`ya gecerken arabayla ugradim. Ozellikle daglarin oldugu yolu tercih ettim ve kesinlikle altinizda araba varsa size bunu tavsiye ederim. Elinize alin bir yol haritasi ve vurun arabayi dag yollarina…Iste o zaman cocuklugumuzdaki Heidi cizgifilminin gectigi ALPLERde sanki bir masal kahramani edasiyla, o guzelim manzaralarda agziniz acik yolalirken alacaginiz mutlulugun anlatilmasi mumkun olmayacaktir. Fotograf makinemin en cok calistigi ulkelerden birisidir Isvicre. Saniyorum 6 rulo film bitirdim o guzel manzaralara bakarken. Bazen o kadar mukemmel manzara oluyordu ki arabayi kenara cekip 5-10 dakika o guzellikleri seyrederek geciriyordum.

Insanin kendini kaybettigi bir dunya burasi. Tefekkur veya meditasyon yapanlara kesinlikle tavsiye ederim O yuksek kayaliklara akipta insanin dusunmemesi imkansiz zaten.

Dag yollari haricinde transit yollar mukemmel Isvicre`de. Alplerin altindan gecen ve belkide dunyanin en uzun tunellerinden birisi olan Saint Gotthard 16,3 km uzunluguyla dikkat cekmekte. Aslinda tunel yerine dag yolundan gitmek istemistim ama yanlislikla tunele girince maalesef o uzun tunelden yeraltindan giderek belkide gorebilecegim o mukemmel dag manzaralarindan olmustum. Ama gene de Saint Gotthard tuneli de gorulmeye deger tunellerden biri dunyadaki. Bizim senelerdir bitirilemeyen Bolu Dagi tunellerinden sonra o tunele girince insan biraz da kotu oluyor hani….

Isvicre insani diger avrupa ulkelerine nazaran daha canayakin. Bunun onemli nedenlerinden birisi karisik toplum olunmasindan kaynaklaniyor.Milliyetcilik Fransa`daki gibi anormal seviyede asla degil. Insanlara birsey sordugunuzda ellerinden geldigince yardimci oluyorlar.

Hayat standartlari epey yuksek. Isvicre denince ulkemizde genelde isadamlarinin gizli hesaplariyla gundeme gelen ISVICRE BANKALARI nedense aklimiza gelir ilk anda… Isvicre`nin anayasasi diger ulkelerden bazi yonlerden farkli ve hesap acmak cok kolay . O nedenle avrupali isadamlarinin da genellikle hesaplari bu ulkede aciliyor.

Isvicre cikolatasindan bahsetmeden gecmekte herhalde yanlis olacaktir dusuncesindeyim. Alp daglarinin temiz havasindan gelen inek sutlerinden yapilan cikolatalar dunyaca unlu dogal olarak. Buraya kadar gidince insan yemeden yapamiyor hani.

Isvicre`de cikolata haricinde diger onemli urunler bicak ve saat. SWISS ARMY KNIFE veya SWISS MADE dedigimde hepinizde birseylerin cagristigini hisseder gibiyim.Yanilmadiniz isvicre bicaklari ve saatleri sadece bizde degil dunyada unlu. Alisveris yapacaksaniz bunlardan hediye alabilirsiniz.

30.07.2002

PRAG

Yıllar önce Çekoslovakya adıyla tanıdığımız ülke, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılınca Prag şehri de Çek Cumhuriyeti’nin başkenti oldu.

“Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?” sorusu hepimizin bildiği gibi türkçemizdeki en uzun kelime, artık bu kelimeyi değiştirerek kullanmamız gerekecek: “Çek Cumhuriyeti’lileştiremediklerimizden misiniz?” diyeceğiz çünkü artık çekoslovakya diye bir ülke mevcut değil.

Prag, 1.3 milyon nüfuslu bir kent, tarihi çok eskilere dayanan bu kent, Avrupa’nın en çok turist çeken altıncı şehri olarak dikkat çekiyor. Ekonomi, turizme bağlı diyebiliriz.

Avrupa Birliği üyesi olan Çek Cumhuriyeti’ne, Schengen vizesi ile girebiliyorsunuz. Şehrin en önemli noktası OLD TOWN denilen bölge. 1100 yıllık bir tarihe sahip kentte görülecek o kadar çok güzel ve eski bina var ki, insanın etkilenmemesi mümkün değil.

Prag romantik bir şehir olarak tanınıyor ve kafeleri, lokantaları ve müzeleriyle insan sıkılmadan gezebiliyor.

Şehirde görülmesi gereken yerler:
Old Town: Her köşesi tarihi bina ve kiliselerle dolu ve ara sokaklara bile girerek harika yerler görebilirsiniz.
Charles Köprüsü: (Karluv Most) Vltava Nehri üzerindeki bu köprü, 13.cü yüzyılda Charles V tarafından yapılmıştır.500 metre uzunluğunda olup, sağ ve sol kolda heykellerle süslenmiştir.
St. Vithus Katedrali
Prag Kalesi: 9.cu yüzyılda yapılan bu kale, dünyanın en büyük kalesi olarak kabul edilmektedir. 570 metre uzunluğunda ve 130 metre genişliğinde bir alana kurulmuştur.
Astronomik Saat: (Orloj) Old Town Meydanı’nda bulunan bu astronomik saat, 14.cü Yüzyılda yapılmış ve güneş ve ayın hareketlerini gösteriyor.
Josefov Yahudi Bölgesi (Jewish Quarter): Prag’daki yahudi azınlığı 1000 yılı aşkın süredir varlığını sürdürüyor ve ülkenin ekonomisinde ciddi anlamda etkisi bulunuyor. Yahudilerin yaşadıkları yerler ve sinagogların bulunduğu bu bölge turistler için ilgi çeken bir köşe. Yahudilere çekler “josefov” dedikleri için bu bölgenin adı josefov olarak da geçmektedir.
Old New Sinagogu: 1270 yılından kalma bu sinagog, Prag’daki en eski barok yapı olarak kabul görmektedir.

Prag’daki birçok kilisede akşam saatlerinde klasik müzik konserleri sunulmaktadır. Kiliselerin önünde bulunan bilet kontuvarlarından bilet alabilirsiniz.

Old Town bölgesindeki taksilere asla binmemeniz gerekiyor, her yönden sahtekar olan bu taksiciler dünyaca ünlüdürler.

Avrupa Birliği’ne girmesine rağmen, Çek Cumhuriyeti parası olan Çek Kronu (Kc) kullanılmaya devam ediyor. 1 Euro ortalama 24 Kc

Araba kiralayarak Prag’a geldiyseniz, aracınızı ulu orta yerlere koymamanız gerekiyor çünkü hırsızlık maalesef çözülemeyen bir problem ve kapalı ya da ücretli parklar haricinde hiçbiryere park edilmemesi gerekiyor.

Para bozduracaksanız resmi döviz bürolarından vazgeçmemeniz gerekiyor, sokaklardaki seyyar dövizcilerin sahte ya da başka ülke paralarını bozdukları ile alakalı üzücü hikayeler anlatılıyor.

Turistlerin çok olduğu bölgelerde cepçilere de dikkat edilmesi gerekmekte. Önemli eşyalarınızı sağlam yerlerde saklamanız gerekmektedir.

15.08.2011

Meksika`ya gitmeyi dusunuyorsaniz oncelikle unutmamaniz gereken nokta vize konusu. Turk vatandaslarinin vizesiz girmesi mumkun degil. Istanbul`da,Tesvikiye`deki, Meksika Fahri Ataseliginden ya da Ankara`da Gazi Osman Pasa semtindeki, Meksika Konsoloslugundan vize muracati yapabilirsiniz. Amerika vizeniz yoksa 15 gun kadar bekleyeceginizi belirtmemde fayda var. Son donemlerde,Amerika`ya vize almakta zorlanan vatandaslarimizin,Meksika vizesi alip, Amerika`ya kacak girmesinden olacak, artik Meksika bile bize maalesef 3.cu Dunya Ulkesi muamelesi yapmaya baslamis.

Vizeyi bir sekilde aldiktan sonar, hangi havayolu ile gitsem acaba diye arastirmaya basladiktan sonra, en kisa zamanda goturmeyi vaadeden KLM havayollarinda karar kilarak, biletimi aldim. Kraliyet Havayolu olarak adlandirilan bu havayolu sirketi bende acikcasi hayal kirikligi yaratti. Kafamda o kadar buyuk bir imaji oldugundan dolayimidir desem, sanssizligimdan mi desem bilemiyorum. Istanbul`dan ucak kalktiktan sonar pilot anons yaparak ,birkac tane bavulu unuttuklarini ve ozur dilediklerini bildirdi. Nasilsa benim bavulum degildir deyip ustelemedim, ama Meksika`ya vardigimda bavullarimin gelmedigini gorunce hem guldum, hem sinirlendim, cunku ben oraya sadece gezmek icin gitmiyordum ve her bavulun benim icin ciddi aciliyeti vardi. Sorun sadece bavul ile bitmiyor, 4 kez bindigim bu havayolu, maalesef 3 kez rotar yaparak butun planlarimi altust etmeyi basardi. Diger bir nokta, normalde uzun hatlarda uctugunuz neredeyse tum havayollarinda vakit gecirmeniz icin bircok magazin bulunur ve siz bunlari okurken bir nebze vakit gecirebilirsiniz, bazilarinda ise uzun hatlar icin genelde koltuklarda kucuk ekranlar olur ve buradan interaktif oyunlar oynanabilir, vizyona yeni giren filmlerden istediginizi secerek seyredebilirsiniz. Maalesef boyle bir luksumuz olamadi, birakin luksunu, onunuze konulan dergiler de genelde sizden once oturmus yolcunun biraktigi sayfalari bukulmus dergilerdi. Fiyat olarak diger havayollarindan 100-200 USD fazla almayi bilen bu havayolu sirketinden daha kaliteli bir hizmet beklemek saniyorum her yolcu gibi benim de hakkimdir.Ekonomik krizde oldugu icin, Amerikan Northwest Havayollari`nin ortak oldugu bu havayolu sirketini gordukten sonra bizim THY kim ne derse desin MASALLAH cok iyi hizmet veriyor derim.Ben bir yolcuyum ve verdigim paranin hakkini almak izterim dogal olarak.

Istanbul`dan 4 saat suren yolculuktan sonra, bir 11 saat daha ucarak sonucta Mexico City`ye inebildik. Turkiye saatiyle arada 8 saat fark var. Biraz once belirttigim gibi bavullarim gelememisti ve ben elimi kolumu sallaya sallaya otelimin yolunu tutmaya basladim.Yolda hep kafamda sekillenmis Panco ve Sumbrella adindaki sapkalariyla dolasan Meksikalilari aradi gozlerim ama nedense bir tane bile goremedim, galiba bize anlatilan filmlerdeki Meksika biraz farkli cunku bu sekilde giyen bir tek kisi bile yoktu piyasada.

Meksika`nin baskenti, Mexico City . Ispanyolca Ciudad de Mexico (siyudad de mehiko) olarak geciyor. Meksika, MEHIKO olarak okunuyor Ispanyolcada. Mexico City, 24 milyon nufusuyla,Tokyo`dan sonra en buyuk dunya kenti.

Otelimi sehrin merkezi olarak Kabul edilen ZONA ROSA (Pembe Bolge) de ayarlamakla saniyorum cok iyi bir secim yaptim cunku alisveris merkezleri, turistik dukkanlar vs. hepsi bu bolgeye yakin.

Saat farkina alismak cok kolay olmadi cunku orada saat 16:00 iken,Turkiye`de 24:00 ve siz basliyorsunuz uyuklamaya…
Mexico City,deniz seviyesinden 25 metre yuksekte, havasi kuru.Kuruyan dudaklarim icin dudak kremi kullanmak zorunda kaldim. Gunduz hava sicakligi 25-30 derece iken , gece vakti aniden 8-10 dereceye dusuyor. Kiyafetlerinizi dikkatli secin derim.

Meksika tarihine baktigimiz zaman, dunyaca unlu Aztek uygarliginin burada yasadigini goruyoruz. Aztekler ilginc bir uygarlik. Mesela efsaneye gore Kral, kuracagi kent alanini secerken, kartalin yilani oldurdugu yer neresi ise orada kuracagini aciklar. Baslarlar aramaya, kartalin yilani oldurdugu yeri ararlar. En sonunda bir golun uzerinde agzinda yilan olan bir kartal gorurler. Aradiklari olay gerceklesmistir ama bir sorun vardir, olay golun uzerinde cereyan ettigi icin sehir golun uzerine kurulmak zorundadir, ve kral emir vererek golun uzerinde,Venedik misali, bir kent kurulur. Aradan yillar gecer kent gittikce buyumeye baslar, su kanallari doldurulur ve gol yokolur, kurutulur yani… Fakat 1984 yilinda bu bolgede olan deprem altyapidaki yumusak toprak yuzunden hasar cok buyuk oluyor ve kent neredeyse komple yeniden insa edilmek zorunda kaliyor.

Aztekler , birgun gelecegine inandiklari Tanri`yi beklerken, 16.ci yuzyil baslarinda ulkelerine ayak basan Ispanyol Koloni grubunun basi Hernan CORTEZ`i, Tanri sayarak butun kanallarin kapilarini acarlar, veeee kaybederler tabii ki butun varliklarini. Gozu donmus Ispanyollar, altinlari gorunce yagmalamaya baslarlar tum bolgeyi, insanlari oldururler, hristiyan olmamak icin direnen halki KUTSAL TEBLIG ile yani ya canini ya dinini degistir diyerek Cennetlik yapmayi basarirlar ve gunumuz Meksika`sinda, Katolik Hristiyanlik,Ispanya`dakinden cok daha ileri seviyeye ulasmistir. Ispanyollar, kendileri gibi MODERN olmayan bu Aztek uygarligini yokederek, buyuk bir basai gostererek, AVRUPA`li olmalarini saglamistir. Bugun Aztek dilini kullanan hickimse kalmamistir. Halk Ispanyolca konusmaktadir.
Aztekler, kendi inanclarini yasayan bir uygarlikti.Bircok Tanrilara tapmaktaydilar ve senelik ortalama 10.000-15.000 kisiyi Kurban etmekteydiler.Insanin, Tanriya sunabilecegi en buyuk hediyenin kendisi oldugunu dusundukleri icin, savaslardan once, hasatlardan once kurban vererek bereket ve basari bekliyorlardi. Konustugum birkac Meksikali arkadas bana kurban etmenin vahset olarak adlandirilmamasi gerektigini soylediler, dediklerine gore Aztekler zevk icin degil bir torenle, bir inanc icin olduruyorlardi, bugun ise insanlar ellerinde silahlarla bir hic ugruna olduruyorlar, onlara gore Aztekler daha masum….Ne diyelim, yorum sizin….

Aztek Krali Mocteuzma , -biz Turkce`de nedense Montezuma olarak adlandirmisiz- Tanri sandigi Ispanyollar tarafindan ihanete ugrayinca inanisa gore Intikamini gelen yabancilardan bugun bile almakta, nasil mi? Genelde aci yemekleriyle unlu Meksika`da aliskin olmayan bir yabancinin kolaylikla midesi bozulabiliyor, ve Meksikalilar buna Mocteuzma`nin intikami diyerek guluyorlar.

Muzeler Pazar gunu ucretsiz ve halk gunu olarak sayiliyor ve ben boyle bir Pazar gunu Antropoloji Muzesine gittim. Meksika Sehrinde kesinlikle gorulmesi gereken bir muze bence. Aztekler ve Meksika kulturu hakkinda oldukca ilginc bilgiler gormeniz mumkun, Benim en cok ilgimi ceken bolum, Aztek futbolu ile alakali bolumdu. Bu futbol biraz basketbol gibi ,yuksege konulan bir bosluga, kaucuktan imal edilmis agir bir topu yere dusurmeden atma amacini tasiyan ve bugunku futbolun atasi sayilabilecek bir oyun bicimi. Muzede kaucuk toplardan bir tanesi bulunuyor ve cok ilgimi cekti acikcasi.

Meksika Sehrinde Templo Mayor yani Buyuk Tapinak`ta gorulmesi gereken baska bir merkez. Ben gidemedim ama Teotihuacan piramitini de gormek gerekiyor en azindan.

Meksika`da vosvos taksiler cok hos bir hava vermis sehire. Yesil beyaz renkleri ile oldukca ilgi cekiyorlar fakat denilene gore bu sene sonunda piyasadan cekileceklermis cunku guvenli degillermis. Bu ulkede hirsizlik konusu biraz ciddi boyutlarda oldugu icin ve bazen taksilerden bile birseyler kolayca calinabildigi icin artik daha guvenli araclarin taksi yapilmasina karar verilmis. Guzel bir sevimlilik kayboluyor bence. Burada taksicilere de dikkat edin deniyor. Benim basimdan birkac basit kaziklanma gecti. Isin ilginc tarafi yedigim kazik sokaktaki taksicilerden degil, otelin taksisi idi. Otel taksileri guvenilir demislerdi. 35 pesoluk yere 200 peso veriyorsunuz. Sokaktaki taksilerde en fazla 50 peso vererek belki kaziklaniyorsunuz. Guvenli olmak 6 kat pahali olmayi gerektiriyor galiba.

Meksika yemekleri denince dogal olarak aci, fasulye ve misir geliyor akla. Bizim bazi yemeklerimizi cok andiron tatlari ile benim hosuma gitti diyebilirim. Aci biberlerine dikkat etmek gerekiyor.

Aksamlari eglence yerlerinde MARIACHI denilen muzik sesleri sokaklara yayiliyor ve kendine has kiyafetleriyle mariachi sanatcilari bizim Sulukule gibi halki eglendirmeye calisiyorlar. Mariachi, Fransizlardan gelmis ve EVLENMEK anlamina geliyor, yani mariachi muzigi bir anlamda evlilik eglencesinde kullanilan muzik, fakat gunumuzde her yerde calinan bir muzik oluvermis.

Tequila yani tekila ickisi Meksika`nin milli ickisi. Tekilanin yaninda ozel bir bocek yemek adet. Bu bir cesit yenebilen bir kurt, ve sordugum birkac arkadas cok lezzetli oldugunu iddia ettiler, ne diyeyim.

Puro severler icin kucuk bir not. Meksika`da el sarmasi purolar mevcut. Kalite olarak cok kotu sayilamayacak bu purolardan almanizi tavsiye ederim. Yalniz genellikle taze olmayabiliyorlar. Bana taze oldugunu iddia ettikleri puro maalesef kuru cikti. Sansima digger aldigim paket taze oldugu icin moralim duzeldi.

Meksika`da sokaklarda gordugum insanlarin borcogu bana filmlerdeki Kizilderili tiplerini animsatti, bu saf kan Aztek insanlar esmer tenleri, kisa boylari ve hafif tombulluklari ile degisik bir sevimli geldiler. Bircok ulke insanina gore daha guleryuzlu olan Meksika halki, bircok yonden biz Turklere benziyorlar. Sahsen ben cok fazla yabanci bir ulkede oldugumu dusunemedim. Bina yapilarindan, sokaklarina, giyimlerinden, eglencelerine bize cok benziyorlar, hatta ilginc bir not size; yol kenarinda duran bir kiz gorduklerinde taksi soforleri kornaya basiyor! size birilerini hatirlatti mi? 🙂

Saygilarimla

30.07.2002

Bir Başkadır Kırım Toprağı…

Kırım, hemen yanı başımızdaki adeta cennetten bir köşe. Yanı başımızda derken yanlış demiyorum, İstanbul’dan ortalama bir saat 15 dakikalık bir uçuşun ardından, Kırım’ın başkenti Akmescit şehrine ulaşabilirsiniz. Gerçi bu kadar yakın olmasına rağmen ülkemizde yeterince bilindiğini veya yeterince ziyaret edildiğini söyleyebilmek oldukça güç. Kendi değerlerimize duyarsızlığımızın acı bir örneği olarak bu toprakları tanımadığımız gibi, tanıma gayretinde de bulunmuyoruz maalesef.
Kırım’dan kısa cümlelerle bahsetmek lazım. Ukrayna’ya bağlı özerk cumhuriyet statüsündeki Kırım 26.140 km²’lik yüzölçümü ve 2.400.000 nüfusuyla küçük sayılabilecek bir toprak parçası. Başkenti Akmescit (Simferopol) dışında en önemli şehirleri askeri üs konumundaki Akyar (Sevastopol), turizm merkezi Yalta, tarihi başkenti Bahçesaray ve ticari liman konumundaki Gözleve (Yevpetoriya)’dır.
Asırlar boyunca Türk’e vatan olan Kırım, 15. yüzyılın ortalarından itibaren de Kırım Hanlığı’nı yurt olmuştur. Bu kudretli hanlığın sınırları o dönemlerde bir taraftan Moskova önlerinden Kafkas Dağları’nın eteklerine, öte taraftan Hazar Denizi kıyılarından Lehistan (Polonya) ovalarına kadar uzanmaktaydı. Kırım Tatarları, işte bu kudretli Hanlığın günümüze uzanan varisleri, bu toprakların gerçek sahipleridir. Kırım Tatarları, 1783’de vatan toprakları Rus işgaline uğrayınca, kitleler halinde “Ak Topraklar” dedikleri Türkiye’ye göç etmişlerdir. Geride kalanlar ise; Rus işgaline ve baskılara karşı sürekli bir mücadele halinde olmuşlardır. Türk Dünyasına “Dilde, Fikirde, İşte Birlik” fikrinin aşılayan, aydınlanma hareketini başlatan İsmail Bey Gaspıralı gibi bir değeri Türk Dünyasına hediye eden Kırım Tatarları, şimdilerde Kırım Tatar Millî Meclisi’nin çatısı altında ve Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun önderliğinde mücadeleye devam etmektedirler.

Her Yıl Kırım’dayız
Her yıl olduğu gibi bu yıl da Kırım’a 20-27 Temmuz 2004 tarihleri arasında 7 gece-8 günlük bir gezi düzenledik. 20 Temmuz günü İstanbul’dan 309 sefer sayılı Ukrayna Havayolları uçağı ile başlayan yolculuğumuz, göz açıp kapayıncaya kadar bitiverdi. Uçağımız, göz alabildiğine uzanan yeşilliklerin ve bereketli ovaların üzerinden alçalarak Kırım’ın başkenti Akmescit’e iniverdi. Ukrayna Gümrük Mevzuatındaki gereksizliklere bir kez daha şahit olup havaalanı gümrüğünden dışarı çıktığımızda, bizleri Türkiye-Ukrayna Dostluk Derneği Başkan Yardımcısı Necmettin Yalta ve eşi ile gezimiz müddetince mihmandarlığımızı yapan Vasfiye Aliyeva karşıladı. Havaalanı şehrin biraz dışında olduğu için, eğer sizi karşılayan yok ise, taksiye binmek zorunda kalınacağını bilmeniz lazım.

Konaklama ve Yemek
Kırım, yüzölçümünün küçüklüğüne rağmen Sovyetler Birliği döneminde olduğu gibi günümüzde de bu coğrafyanın en önemli turizm merkezlerinden biri olarak kabul edilmekte. Her yıl milyonlarca turistin geldiği Kırım’da dolayısıyla her keseye uygun pek çok otel bulmak mümkün. Ancak otellerin hizmet kalitesi ile fiyatları arasında herhangi bir ilginin olmadığını bilmek lazım. Türkiye’de kanıksadığımız standartları ve hizmet kalitesini buralarda beklememek lazım. Bizler bu yılki gezimiz müddetince Akmescit şehrindeki Turbaza Tavriya Oteli’nde konakladık. Yeşillikler içerisindeki otel, Türkiye standartlarına göre oldukça mütevazı bir görünüme sahip. Fazla lüks aramayanlar için ideal bir yer.
Gezi programımız yoğun ve her gün farklı bir şehirde bulunmamızdan dolayı, yemeklerimizi de farklı farklı restoranlarda yedik Kırım genelinde artık her yerde her türlü damak tadına uygun kafeler ve restoranlar bulunabiliyor. Yemekler bol kepçe ve çok lezzetli. Aman dikkat! perhizi bozabilirsiniz… Restoranlarda Tatar ve yerel müziklerin eşliğinde neşe içerisinde yemeğinizi yiyebilirsiniz.

Bahçesaray ve Hansaray
Kırım Yarımadası, coğrafi olarak küçük görünmesine rağmen tahminlerinizin de ötesinde pek çok tarihi ve doğal güzelliği bünyesinde barındırmakta. Bir kez gelmenin asla yetmeyeceğini bilerek gitmelisiniz Kırım’a.
Kırım’ı gezinize tarihi Başkent Bahçesaray’dan başlamanızı tavsiye edeceğim. Kırım Hanlarının başkenti Bahçesaray, bizden, Anadolu’dan bir parçadır aslında. Sokaklarında yürürken asla yabancılık çekmezsiniz. Safranbolu’da veya Kastamonu’da geziyormuş gibi hissedersiniz kendinizi. Vaktiyle zengin ve büyük bir şehir olsa da şimdilerde sakin ve küçük ama alımlı bir kasaba görünümünde. Bu şehri mutlaka bir rehber eşliğinde gezmelisiniz. Gezilecek çok yer ve de size anlatılması gereken pek çok tarihî eser mevcut bu şehirde.
Bahçesaray’ın en meşhur yeri hiç şüphesiz Hansaray’dır. Kırım Hanlarının sarayı Hansaray, Topkapı Sarayı’nın küçük ama zarif bir benzeri gibidir. “Tatar Elhamrası” da denilen Hansaray, içinde barındırdığı birbirinden kıymetli sanat eserleriyle ve hikayeleriyle sizi de derinden etkileyecektir. Vaktiyle atlı süvarilerin volta attığı sarayın avlusunda, artık sarayı gezebilmek için sırasını bekleyen kalabalık turist grupları beklemektedir. Sarayı rehberiniz eşliğinde gezmeye başladığınızda her köşede size anlatılacak ayrı bir tarihin ve hikayenin olduğunu göreceksiniz. Gözyaşı Çeşmesi’nde mermere işlenen bir sevdayı, Puşkin’in Bahçasaray Çeşmesi şiirinin mısralarında ise, bu büyük aşkın ölümsüz izlerini bulursunuz. Demirkapı size Kırım Hanlığı’nın haşmet ve gücü hakkında ipuçları verecektir. Altın Çeşme, geçmişteki zenginliğinden izlerini taşırken, Altın Oda’da azamet ve ihtişamı, Harem’de geçmişin gizemlerini derinden derine teneffüs edersiniz aslında. İki minareli Hancamii ise, estetiğin semaya açılan zarif elleridir. Dedik ya Hansaray bu, anlatması zor, mutlaka görmek lazım.
Hemen bir kaç yüz metre ötede yolun kenarındaki taş bina, İsmail Bey Gaspıralı’nın 1883’de yayınlamaya başladığı Tercüman gazetesine ev sahipliği yapmıştır. Işığını bütün Türk ve İslâm dünyasına yayan bu gazetenin basıldığı yer artık Gaspıralı Müzesi olmuş, ziyaretçilerini beklemekte.
Birkaç adım daha attınız mı Zincirli Medrese’desiniz. Avrupa’nın Ortaçağ taassubu içerisinde insanları diri diri yaktığı asırlarda (1500 senesinde) ilim-irfan öğrenilsin diye inşa edilen bir yapı. İnşaatında Kırım Hanı I. Mengli Geray Han’ın bile bizzat çalıştığı Zincirli Medrese’ye geldiğinizde, kapısındaki asılı zincir, geçmişte olduğu gibi bugün de ilmin önünde eğilmek gerektiğini hatırlatacaktır size. Ruslar tarafından Akıl Hastanesi’ne çevrilen ve 1995’lere kadar insafsızca bu maksatla kullanılan Zincirli Medrese, şimdilerde yeniden restore edilmeye çalışılmakta…
Bahçesaray’a yapacağınız ziyaret sizi acıktırdığında hemen Hansaray’ın girişinde köprünün üzerinde sıralanan tezgahlarda satılan sıcacık nefis Tatar Börekleri (Çibörek) ve tatlılar ile açlığınızı yatıştırabileceğiniz gibi, yakınlardaki pek çok nezih alternatiften birini de rahatlıkla tercih edebilirsiniz. Bizim tercihimiz Ali Baba veya Markur adlı restoranlardan yana…

“Dünyanın Paylaşıldığı Yer”… Yalta
Kırım’ı anlatan herkes bu toprakların yeşil olduğundan öncelikle bahseder. Doğrudur da… Bir tarafı Karadeniz’e bakan yarımadanın hele hele sahilleri ayrı bir güzelliktir. Ayrı bir yeşilliktir.
Karadeniz sahiline indiğinizde Aluşta’da kulağınıza 1944 sürgününde Özbekistan çöllerinde söylenen “Aluşta’dan Esken Yeller Yüzüme Urdu” şarkısının nağmesi gelecektir. Gurzuf’ta artık meşhur yazar Cengiz Dağcı’nın yurdundasınız. Yaşadığı toprakların her bir karesini, her bir taşını romanlarında en ince ayrıntısına kadar anlatan bu büyük insanın doğduğu, çocukluğunun geçtiği bu bereketli topraklar sizi de kendine çekecektir. Destanlara konu olan Ayu Dağ’ı Gelin Kaya ile Damat Kaya’yı seyretmek ayrı bir zevk verecektir size.
Yalta, her bir yanı ayrı bir güzelliğe ve doyumsuz manzaralara sahip Kırım’daki en önemli tatil ve turizm merkezidir. Bütün Sovyet coğrafyasının en ünlü turizm merkezi olarak kabul edilen Yalta, elbette ki bunu hak edecek pek çok zenginliklere sahiptir.
“Dünyanın Paylaşıldığı Yer” olarak bilinen Yalta, bu yakıştırmayı 1945’deki meşhur Yalta Konferansı’na ev sahipliği yapmasından dolayı almış. Çar II. Nikolay için 1911’de yaptırılan Livadiya Sarayı’nda bu tarihi konferansın izleri itina ile korunmakta.
Kırlangıç Yuvası, kayaların ucunda kanatlanıverecek masalsı bir yapı gibidir. Almanya’nın Ren Nehri kıyılarındaki Rittenburg Şatosu’nun minik bir kopyası olan Kırlangıç Yuvası’nın gezinti terasından Karadeniz’i bütün ihtişamıyla seyretmek, ayrı bir haz verecektir ziyaretçisine. Botanik Parkı, biraz bakımsız da olsa bu kadar çok bitki ve çiçek örneğinin nasıl bir araya getirildiğini sorduracaktır size. Alupka-Vorontsov Sarayı bu toprakların ihtişamına zarif bir katkıdır. Massandra Şatosu, masalsı bir ülkeden gelen minik bir örnek gibidir. Uçan-su Şelalesi, suyun kanatlanmış halidir. Mishor ise, destanlara konu olmuş, efsanevi Arzı Kız’ın vatanıdır.
Yalta başlı başına bir gezi ülkesidir. Adım başı farklı bir güzellik çıkacaktır karşınıza. Ay-petri Dağı’dan, Simeiz’e, Foros’dan Gaspra’ya pek çok tarihî ve doğal güzellik ziyaret edilmeyi beklemektedir.
Yalta aynı zamanda deniz demektir aslında, Karadeniz’in belli olmaz denilen havası şansınıza eğer o gün uygunsa Yalta ve çevresindeki her yerde rahatlıkla denize girebilirsiniz. Hemen şehrin merkezindeki limanın kenarındaki Halk Plajı size zaten bu konuda yeterince fikir verecektir. Yalta geceleri de hareketli bir şehirdir. Mutlaka kendinize bu saatler için boşluk yaratmalı ve kendinize bir konser veya bir havai fişek gösterisi veya bir müzikli gece ayırmalısınız bu şehirde…

Sevastopol Önünde Yatar Gemiler
Kırım denilince akla ilk gelen yerlerden biri de Sevastopol şehridir. Sovyet döneminin dünyaca meşhur bu askeri üssü o yıllarda bünyesinde barındırdığı 800 parçalık muazzam donanma ile bütün dünyanın gözlerinin dikip takip ettiği bir şehir idi. Şimdilerde ise yavaş yavaş bu vasfından sıyrılmakta.
1996 yılına kadar “yasak şehir” konumundaki Sevastopol bu askeri kimliğinin yanında müzeleri ile de meşhurdur aslında. Bunların içinde hiç şüphesiz en önemlisi Panorama’dır. Panorama, 1854 Kırım Harbi’nde İngiliz-Fransız ve Osmanlı Orduları tarafından kuşatılan Sevastopol şehri ve çevresinde yaşanan çarpışmaların ve önemli olayların resmedildiği bir müzedir. Çevresinde de yine o döneme ve Kırım Harbi’ne ait pek çok materyal sergilenmekte. Toplam 115 metreye 14 metre ebatlarındaki devasa resimleriyle Panorama, dünya çapında bir üne sahiptir. Önünde uzanan kuyruklar bu konuda size bir fikir verecektir. Mutlaka görülmeli ve bir mağlubiyetten nasıl zaferle çıkmışçasına gururlanma ve propaganda malzemesi yapılabildiğini biraz da imrenerek izlemelisiniz.
Sevastopol’u gezerken rıhtıma inen merdivenlerden karşılara baktığınızda, sıra sıra dizilmiş savaş gemileri gördüğünüzde aklınıza Kırım Harbi için söylenen “Sevastopol Önünde Yatar Gemiler” türküsü gelecektir.
Limanın birkaç adım ötesinde Hersones Antik Kenti’nin kalıntılarını gezerken yorgunluğunuzu bu arkeolojik kalıntıların hemen yanı başında Karadeniz’in serin sularında atabilirsiniz.
Sevastopol’da 2004 yılında Kırım Harbi’nin 150. yılı münasebetiyle büyük bir törenle açılan Türk Şehitliği’ni de ziyaret edebilirsiniz. Şehitlik, Akmescit’ giderken yolunuzun üzerindedir.

Başkent Akmescit…
380.000’lik nüfusuyla Kırım’ın en büyük şehri olan Akmescit, aynı zamanda da Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin de başkentidir. Kırım Tatarlarının tek resmi temsil organı olan ve başkanlığını Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun yaptığı Kırım Tatar Millî Meclisi bu şehirdedir. Yine Kırım Tatarlarına ait pek çok kurum (Kırım Tatar Pedagoji Üniversitesi, Gaspıralı Kırım Tatar Millî Kütüphanesi, Kırım Tatar Akademik Drama Tiyatrosu, Kırım Tatar Dans ve Müzik Topluluğu, Kırım Tatar Yazarlar Birliği, Kırım Tatar Ressamlar Birliği, Kırım Tatar Hanımlar Birliği, Qardaşlık Gençlik Teşkilatı, vd.) yine bu şehirde yer almaktadır. Gururlanmamak elde değil.
Her iki yanı park ve bahçelerle bezenmiş olan Salgır Nehri’nin ikiye böldüğü Akmescit, yeşillikler içerisinde bir şehirdir. Otelinizin penceresinden baktığınızda bunu daha iyi anlayacaksınız. Temiz havanın o insanı dinç tutun etkisini yaşayarak göreceksiniz. Akmescit’te akşamları Kırım Tatar Akademik Tiyatrosu’nun konser ve oyun programlarını izleyebileceğiniz gibi, çeşitli müzikli restoran ve kafelere de gidebilirsiniz

Gözleve’de Mimar Sinan’ın İmzası…
Gözleve’deki Han Camii, Kırık Tatarlarının yaşadıkları acı ve çektikleri zulmün canlı bir şahididir aslında. Kırım Hanı I. Devlet Geray Han’ın Moskova’ya düzenlediği seferin zaferle bitmesi münasebetiyle 1552 senesinde yaptırılan bu cami, Mimar Sinan’ın Kırım’da yaptığı tek eserdir. Komünizm döneminde “Dinsizlik Müzesi” haline getirilerek “Ateizm” propagandasına malzeme yapılmış ve 1990’lara kadar bu insanlık dışı uygulamanın mağduru olmuştur. Avlusunda soluklanın, taşında oturun ve şimdi gelinen noktayı düşünün. Yanı başındaki parktaki Kırım Tatar Sürgün Anıtı ise, sizi 18 Mayıs 1944’e götürecek ve bir milletin yok edilmek istenmesine rağmen hala ayakta olduğunu hissettirecektir size.
Eğer Gözleve’deki kalış saatlerini daha da uzatabilecekseniz, Han Camii’nin yanındaki parkın kenarındaki Cafe Mustafa’da müzik ve dansların eşliğinde yemeğinizi yiyebilirsiniz.

Sudak Şehri ve Kalesi
Kalesi ile meşhur Sudak aynı zamanda göz alabildiğini uzayan doğal ve temiz plajları ile önemli bir sayfiye merkezidir. Bu şehrin yanı başındaki tepe üzerine kurulan Sudak Kalesi’nden çevrenin manzarasını seyredebilirsiniz. Biz de öyle yaptık. Gezimizin ardından kendimizi Karadeniz’in şansımıza sakin ama serin sularına bıraktık.
Sudak’a gelirken yolunuzu biraz uzatmak pahasına Eskikırım’a uğrayıp Sultan Baybars Camii’nin harabelerini ve de Özbek Han Camii ile Medresesi’ni de görebilirsiniz. Eskikırım’ın öneminin Kırım Hanlığı’nın ilk başkenti olmasından geldiğini de unutmamak lazım.

Seneye Yine Kırım’dayız…
Gezimiz nihayete erdiğinde bize yetmediği hususunda herkes fikir birliği etmişti. Bir daha gelmeyi planlayarak Türkiye’ye döndüğümüzde hatırımızda kalan pek çok güzelliğin olduğunu gördük. Yalta’da dünya siyaseti tarihinin en önemli anlarının geçtiği yerlerden birini, Gurzuf’ta deniz ile doğanını o güzel birlikteliğini, Gözleve Han Camii’nde Sinan’ın sanatının yüceliğini, Hansaray’da bir imparatorluğun azametini görebilmenin hazzına yaşadık.
Kırım Tatarların deyimiyle “Ak Topraklar” denilen Türkiye’den Kırım’a düzenlediğimiz gezimizin bu kadar güzel geçmesindeki katkılarından dolayı, mihmandarlığımızı yapın Vasfiye Aliyeva’ya, Niyara Mecitova’ya, Yalta sokaklarında Ayyıldızımızı gururla taşıyan sevgili Elmira Abibulla’ya ve kıymetli ağabeyim Necmettin Yalta’ya sonsuz teşekkürler…

Bir dahaki Kırım gezimizde buluşmak dileğiyle…

M. Akif ALBAYRAK
[email protected]

19.10.2004

Eskiden Dubai’ye giderken, Abu Dhabi Havaalanından vize alınabiliyordu.

Geçenlerde Dubai’de 1 gece transit kalacağımız için vize gerekti ve maalesef Emirates havayolu ile uçulmadığında vize almakta zorluk çıkarıldığını öğrendik.

Emirates havayolları haricinde vize alınamıyor ve bu çok komik uygulama sayesinde zorla emirates ile uçmak gibi ilginç bir durum ortaya çıkıyor.

Umarım yakında bu ilginç milliyetçiliğe bir son verirler.

Dubai’ye gidecek arkadaşlarımız önce vize sorununu çözmeli diyorum.

27.01.2004